การปรับตัว การเรียนรู้ เป็นสัญชาติญาณของสัตว์โลก ดังจะพบว่าสัตว์ที่อาศัยอยู่ในเขตเมืองหลายชนิดได้เปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมและกิจกรรมของมนุษย์

ล่าสุด นักวิทยาศาสตร์จากเมกซิโกได้พบว่านกฟินซ์บ้าน (Carpodacus mexicanus) ซึ่งเป็นนกท้องถิ่นในทวีปอเมริกาเหนือ ใช้ประโยชน์จากสิ่งไม่พึงประสงค์ของมนุษย์ได้อย่างน่าอัศจรรย์



นกฟินช์ เป็นนกขนาดเล็ก ปากสั้นฐานกว้าง เป็นญาติสนิทกับนกกระจอกและนกกระติ๊ด 

นักวิทยาศาสตร์คณะนี้ได้สังเกตมาเป็นเวลานานว่า นกฟินช์บ้านชอบนำเส้นใยจากก้นกรองบุหรี่ที่ผู้คนทิ้งไว้ตามพื้นมาเป็นวัสดุบุภายในรัง จึงเกิดความสงสัยว่าเป็นเพราะเหตุใดนกจึงเลือกใช้วัสดุชนิดนี้ บางทีอาจเป็นเพราะใยก้นกรองลักษณะคล้ายขนนก อาจจะเพราะนุ่มนิ่มและให้ความอบอุ่นได้ดี หรืออาจจะมีเหตุผลล้ำลึกกว่านั้น นั่นคือใช้เป็นยาไล่แมลงรบกวนในรังที่คอยสร้างความรำคาญแก่ลูกนก

เพื่อพิสูจน์สมมุติฐาน นักวิทยาศาสตร์จึงได้ทดลองกับรังนกฟินช์จำนวนหนึ่ง แบ่งรังเป็นสามกลุ่ม กลุ่มหนึ่งหยอดเห็บเป็น ๆ ลงในรัง รังละ 70 ตัว ซึ่งเป็นจำนวนเฉลี่ยของเห็บที่พบในรังนก อีกกลุ่มหนึ่งหยอดเห็บตายลงไปรังละ 10 ตัว อีกกลุ่มหนึ่งปล่อยไว้เฉย ๆ แล้วเฝ้าดูสิ่งที่เกิดขึ้น

ผลที่ออกมาพบว่า นกเจ้าของรังที่ถูกนำเห็บไปหยอดใส่ต้องไปหาใยก้นกรองบุหรี่มาบุเพิ่ม โดยรังที่มีเห็บเป็น ๆ นกต้องเติมใยก้นกรองมากกว่ารังที่มีเห็บตาย ความแตกต่างนี้อาจมากถึง 40 เปอร์เซ็นต์

นี่แสดงชัดว่า นกฟินช์บ้านใช้ใยก้นกรองในฐานะเป็นสารกำจัดแมลงจริง ๆ ไม่ใช่เพียงแค่เป็นวัสดุให้ความอบอุ่นหรือเพื่อยึดเกาะ

อย่างไรก็ตาม นกฟินช์บ้านอาจต้องจ่ายแพงจากผลของความช่างคิดของตัวเองในครั้งนี้ นิโคตินในยาสูบไม่ได้เป็นพิษต่อแมลงรบกวนเท่านั้น แต่ยังเป็นพิษต่อนกเองอีกด้วย โดยเฉพาะต่อนกเล็ก ๆ การกำจัดแมลงด้วยอาวุธเคมีอาจส่งผลเสียต่อนกในระยะยาวมากกว่าผลดีก็ได้ 

ฉะนั้น ก้นกรองในมือท่าน ลงถังเถอะครับ